Tâm lý h?c v? s? h?p d?n

S? h?p d?n là m?t trong nh?ng y?u t? ch? ch?t trong các m?i quan h?, t? tình b?n cho d?n tình yêu và nh?ng m?i quan h? xã h?i khác. Ðó là m?t hi?n tu?ng ph?c t?p, ch?u ?nh hu?ng b?i r?t nhi?u y?u t? tâm lý, sinh lý và van hóa. Trong bài vi?t này, chúng ta s? cùng khám phá tâm lý h?c v? s? h?p d?n, d?ng th?i tìm hi?u nh?ng lý thuy?t n?i b?t và s? ?ng d?ng th?c t? c?a chúng.

Xem thêm: https://vinuni.edu.vn/vi/tam-ly-hoc-tinh-yeu-la-gi-hoc-khoa-hoc-tam-ly-hoc-tinh-yeu-o-dau/

1. Khái ni?m co b?n v? s? h?p d?n

S? h?p d?n có th? hi?u là c?m giác lôi cu?n, mu?n g?n gui và t?o d?ng m?i quan h? v?i ai dó. Theo tâm lý h?c, s? h?p d?n không ch? d?a trên ngo?i hình, mà còn có th? xu?t phát t? nh?ng y?u t? nhu tính cách, kh? nang giao ti?p, ho?c nh?ng di?m chung gi?a hai ngu?i.

2. Các y?u t? tâm lý ?nh hu?ng d?n s? h?p d?n

2.1. Ngo?i hình

Ngo?i hình là y?u t? d? nh?n bi?t nh?t và dóng vai trò quan tr?ng trong s? h?p d?n ban d?u. Theo lý thuy?t "lý tu?ng hóa" (idealization), con ngu?i có xu hu?ng b? thu hút b?i nh?ng d?c di?m ngo?i hình tuong x?ng v?i nh?ng chu?n m?c th?m m? c?a xã h?i. Ch?ng h?n, nh?ng nét d?p cân d?i, kh?e kho?n hay khuôn m?t hài hòa thu?ng du?c dánh giá cao.

Tuy nhiên, nghiên c?u cung ch? ra r?ng s? h?p d?n không ch? d?a vào v? ngoài mà còn ph? thu?c vào cách mà chúng ta nhìn nh?n và c?m nh?n ngu?i khác.

2.2. S? tuong d?ng

Các nghiên c?u cho th?y, con ngu?i thu?ng c?m th?y h?p d?n v?i nh?ng ngu?i có d?c di?m gi?ng mình, t? s? thích, quan di?m d?n phong cách s?ng. Th?c t? này du?c gi?i thích b?ng lý thuy?t "tuong d?ng xã h?i" (social similarity), cho r?ng s? gi?ng nhau giúp chúng ta c?m th?y tho?i mái và d? dàng t?o ra m?i liên k?t.

2.3. S? khan hi?m

Tâm lý h?c cung ch? ra r?ng s? h?p d?n có th? gia tang khi d?i tu?ng mà chúng ta quan tâm tr? nên "khó ti?p c?n" ho?c có tính khan hi?m. Ði?u này không có nghia là s? khan hi?m là y?u t? duy nh?t quy?t d?nh s? h?p d?n, nhung nó dóng m?t vai trò quan tr?ng trong vi?c kích thích s? tò mò và mong mu?n tìm hi?u thêm v? ngu?i kia.

2.4. Kh? nang giao ti?p

Kh? nang giao ti?p hi?u qu? là y?u t? quan tr?ng không th? b? qua trong m?i quan h? gi?a ngu?i v?i ngu?i. Nh?ng ngu?i có kh? nang l?ng nghe, chia s? c?m xúc và th? hi?n s? quan tâm d?i v?i ngu?i khác thu?ng d? dàng t?o ra s? h?p d?n hon. Tâm lý h?c ch? ra r?ng khi giao ti?p t?t, ngu?i ta c?m th?y tho?i mái, k?t n?i d? dàng hon, t? dó làm tang s?c hút.

3. Nh?ng lý thuy?t n?i b?t v? s? h?p d?n

3.1. Lý thuy?t "L?c hút tuong t?" (Similar Attraction Theory)

Theo lý thuy?t này, s? h?p d?n gi?a hai ngu?i du?c t?o ra t? s? tuong d?ng trong các y?u t? nhu quan di?m s?ng, s? thích, ho?c giá tr?. Nh?ng di?m chung này giúp chúng ta c?m th?y d? dàng hòa nh?p và phát tri?n m?i quan h? lâu dài.

3.2. Lý thuy?t "L?c hút d?i l?p" (Opposites Attract Theory)

Ngu?c l?i, có m?t tru?ng phái lý thuy?t cho r?ng s? h?p d?n gi?a hai ngu?i có th? d?n t? nh?ng di?m khác bi?t. Nh?ng d?c di?m b? sung, thay vì gi?ng nhau, có th? t?o ra s? lôi cu?n trong m?i quan h?. Lý thuy?t này cho r?ng s? khác bi?t trong tính cách và cách ti?p c?n cu?c s?ng có th? làm tang s? h?p d?n.

3.3. Lý thuy?t "L?c hút và s? h?i dáp" (Reciprocal Liking Theory)

M?t lý thuy?t quan tr?ng trong tâm lý h?c v? s? h?p d?n là "l?c hút h?i dáp". Theo dó, khi m?t ngu?i th? hi?n s? quan tâm và thích thú d?i v?i m?t ngu?i khác, ngu?i kia có xu hu?ng c?m th?y s? h?p d?n l?n hon d?i v?i ngu?i dó. S? kh?ng d?nh qua vi?c dáp l?i tình c?m làm cho m?i quan h? phát tri?n m?nh m? hon.

4. S? h?p d?n trong b?i c?nh hi?n d?i và ?ng d?ng t?i VinUni

V?i s? phát tri?n c?a các n?n t?ng truy?n thông xã h?i và công ngh? thông tin, s? h?p d?n không còn don gi?n ch? là nh?ng y?u t? m?t ngoài nhu ngo?i hình n?a. Th?c t?, ngày nay, s? k?t n?i gi?a con ngu?i còn ph? thu?c vào kh? nang th? hi?n b?n thân qua các phuong ti?n nhu m?ng xã h?i, blog hay video tr?c tuy?n. Nh?ng y?u t? nhu tính sáng t?o, s? t? tin và tính cách hòa nhã ngày càng dóng vai trò quan tr?ng trong vi?c t?o ra s?c h?p d?n.

T?i VinUni, m?t trong nh?ng tru?ng d?i h?c hàng d?u t?i Vi?t Nam, vi?c nghiên c?u tâm lý h?c v? s? h?p d?n cung dang du?c chú tr?ng trong chuong trình dào t?o. VinUni không ch? t?p trung vào phát tri?n các k? nang chuyên môn mà còn khuy?n khích sinh viên phát tri?n các k? nang m?m, nhu giao ti?p, lãnh d?o và xây d?ng m?i quan h?. Nh?ng y?u t? này không ch? giúp các sinh viên tr? nên h?p d?n trong môi tru?ng h?c t?p mà còn trong các m?i quan h? xã h?i, t? dó dóng góp vào s? thành công trong s? nghi?p và cu?c s?ng.

Xem thêm: https://vinuni.edu.vn/vi/tam-ly-hoc-tinh-yeu-la-gi-hoc-khoa-hoc-tam-ly-hoc-tinh-yeu-o-dau/

5. K?t lu?n

Tâm lý h?c v? s? h?p d?n là m?t linh v?c r?ng l?n, liên quan d?n nhi?u y?u t? t? ngo?i hình, tính cách cho d?n cách th?c giao ti?p. Hi?u rõ v? các y?u t? này có th? giúp chúng ta xây d?ng các m?i quan h? t?t d?p và b?n v?ng hon. Dù s? h?p d?n có th? khác nhau gi?a m?i ngu?i, nhung y?u t? c?t lõi v?n là kh? nang t?o d?ng s? k?t n?i và s? chân thành trong m?i quan h?.

T?i các co s? giáo d?c nhu VinUni, vi?c h?c h?i và phát tri?n các k? nang xã h?i chính là chìa khóa d? nâng cao s?c hút và t?o d?ng nh?ng m?i quan h? dáng tin c?y, t? dó g?t hái thành công trong c? cu?c s?ng cá nhân và ngh? nghi?p.

Xem thêm: https://vinuni.edu.vn/vi/tam-ly-hoc-tinh-yeu-la-gi-hoc-khoa-hoc-tam-ly-hoc-tinh-yeu-o-dau/